Hoe geweldloze communicatie je helpt miscommunicatie te voorkomen

De Amerikaanse psycholoog Marshall Rosenberg is de grondlegger van de methode ‘geweldloze communicatie’. Het communicatiemodel is gebaseerd op onze waarneming, gevoelens, behoefte en verzoek. Miscommunicatie ontstaat vaak doordat onze waarneming geen feitelijke vaststelling is, maar wordt gekleurd door oordelen. In dit artikel lees je hoe Rosenbergs methode je helpt dit te voorkomen.

Miscommunicatie door oordelen en aannames

Oordelen en aannames, we hebben ze allemaal. Het hoort niet voor niets in de top drie van miscommunicatie. En dat is jammer. Want communicatie is hét smeermiddel van elke relatie, zakelijk of privé.

Maar wat gaat er toch zo vaak mis? Helaas veroordelen we elkaar constant waardoor we tegen iemand praten in plaats van met. We creëren afstand in plaats van dat we een verbinding maken. In de meeste gevallen hebben we een oordeel en stellen vast wat er fout is bij de ander en vaak ook bij onszelf.

Geweldloze communicatie

Marshall Rosenberg
(Canton, Ohio, 6 oktober 1934) Amerikaans psycholoog en ontwerper van het model Geweldloze Communicatie. Hij is oprichter van en directeur educatie van het internationale Center for Nonviolent Communication.
heeft de methode ‘Geweldloze Communicatie’ ontwikkeld. Geen softe methode zoals het woord misschien doet vermoeden, maar een effectief proces. Rosenberg gaat uit van onze waarneming, hoe we ons daarbij voelen, wat onze behoeftes zijn en wat ieder van ons graag zou willen.

Communiceren van oordelen in plaats van behoeftes leidt tot conflict. Veel mensen oordelen op grond van waarden die voor henzelf belangrijk zijn. Waardeoordelen geven echter weer hoe wij zelf tegen de wereld aankijken. En het is logisch dat we allemaal met een andere bril naar de wereld kijken.

Daarnaast kunnen we het vaak niet laten om moralistische oordelen over mensen en hun gedrag te vellen als die niet overeenstemmen met onze eigen waardeoordelen. En het liefst veranderen we de ander volgens ons waarden- en eisenpakketje. Juist het communiceren van oordelen in plaats van behoeftes leidt tot een conflict.

Achter elke boodschap zit een onvervulde behoefte

Essentieel is dus dat in die waarneming geen oordeel zit maar dat dat puur een feitelijke beschrijving is. Realiseer je vervolgens dat achter elke boodschap een onvervulde behoefte zit. Dat maakt het kijken naar de ander een stuk ‘geweldlozer’. We worden namelijk niet in onze menselijke waarden aangetast.

Als je boos bent omdat je collega je niet laat uitpraten en als je dat ook meldt, beland je vaak in een welles-niet-verhaal. Jouw collega zal het waarschijnlijk tegenspreken of het misschien wel beamen omdat je zo lang van stof bent. En dat leidt vaak tot een conflict.

Spreek je behoefte uit

Hoe kan het anders? Als je je behoefte uitspreekt, namelijk “ik voel me niet gehoord”, dan kan de ander dat moeilijk tegenspreken. Het is immers jouw gevoel. En over dát gevoel kun je het gesprek aangaan, zonder verwijten.

En wat doen we als een ander oordeelt of interpreteert? Die ander veranderen we niet, maar we richten ons op het contact met die ander. Als de ander kwaad roept dat hij ook altijd alles alleen moet doen, achterhaal je de behoefte van die ander. Misschien is het namelijk een gebrek aan erkenning.

Een makkelijke methode is het niet. Maar ik vind het al een grote stap als we ons bewust zijn van onze communicatie en de oordelen die we daarin stoppen.